کودکان در صورت ارتکاب جرم فاقد مسوولیت کیفری اند و در صورت ارتکاب جرم تربیت آنان با نظر دادگاه بر عهده سرپرست قانونی شان و در صورتی که دادگاه تشخیص دهد با کانون اصلاح و تربیت اطفال است.
حکم قتل یا صدمه بدنی توسط اطفال
در صورتی که طفل مرتکب قتل یا ایراد صدمه بدنی شود عاقله یعنی بستگان ذکور نسبی پدر و مادر یا پدر (به ترتیب طبقات ارث) مسوولیت پرداخت دیه را دارند. اما اگر کودک مال دیگری را تلف کند از اموال او خسارت وارده جبران می شود.
در صورت ارتکاب جرم توسط کودک پرونده کیفری او مستقیما در دادگاه مطرح می شود و تحقیقات مقدماتی از او در دادسرا به عمل نمی آید. قانون گذار جهت رفاه حال این قشر از جامعه و اینکه به صورت تخصصی به جرایم آنان رسیدگی شود، درهر حوزه قضایی یک یا چند شعبه از دادگاه های عمومی را برای رسیدگی به جرایم اطفال اختصاص داده است. در این شعبه ها فقط به جرایم اطفال و نیز افراد بالغ کمتر از 18 سال رسیدگی می شود.
چگونگی رسیدگی به جرایم اطفال
برای رسیدگی به جرایم اطفال ابتدا دادگاه به سرپرست طفل اعلام می کند تا همراه او در دادگاه حاضر شود و یا اینکه برای طفل وکیل معرفی کند. چنانچه سرپرست طفل حضور نیابد و یا از معرفی وکیل خودداری کند دادگاه برای طفل وکیل تسخیری تعیین می کند تا از حقوق طفل در دادگاه دفاع کند.
هر گونه تحقیق از طفل توسط قاضی دادگاه صورت می گیرد و اقداماتی که توسط پلیس یا دادسرا برای انجام تحقیقات مقدماتی در خصوص سایر افراد انجام می گیرد در خصوص اطفال باید توسط دادگاه صورت گیرد.
اصولا احضار طفل برای انجام تحقیقات مقدماتی و رسیدگی به جرم از طریق سرپرست او به عمل می آید و در صورت عدم حضور طفل جلب می شود.
در جریان تحقیقات از طفل اگر ضرورتی به نگهداری از طفل نباشد برای امکان دسترسی به او و جلوگیری از فرارش دادگاه می تواند به یکی از طرق زیر عمل کند:
- سرپرستش را به حضور به موقع طفل نزد دادگاه ملتزم کند.
- سرپرست طفل یا شخص ثالثی برای آزادی طفل وثیقه ای بسپارند.
حکم جرم کودکان بی سرپرست چیست؟ در چه صورت کودکان به کانون اصلاح تربیت فرستاده میشوند؟
چنانچه طفل فاقد سرپرست باشد یا سرپرست طفل ملتزم و متعهد نشود یا وثیقه نسپارد و شخص ثالثی نیز حاضر به معرفی وثیقه نشود دادگاه دستور می دهد تا طفل متهم، تا زمان صدور رای و اجرای آن در کانون اصلاح تربیت به صورت موقت نگهداری شود و اگر در حوزه قضایی دادگاه کانون اصلاح وجود نداشته باشد کودک به تشخیص دادگاه در محل مناسب دیگری نگهداری خواهد شد.
